_ “خیلی ناراحتم که در آزمون تیزهوشان قبول نشدم، خیلی بی دقتی کردم و نمره منفی گرفتم وگرنه حتما قبول میشدم.”
بی دقتی در آزمون تیزهوشان یکی از عوامل شایع در عدم قبولی دانش آموزان است؛ چون دانش‌آموزان با انگیزه‌ای که برای موفقیت در آزمون تیزهوشان در حال درس خوندن هستن، گاهی فراموش میکنن که برای قبولی در این مارتن نفس‌گیر نیازه که با اقداماتی خودشون رو مجهز کنن. از جمله کارهایی که برای قبولی در آزمون تیزهوشان حتماً لازمه انجام بشه میتونیم به این موارد اشاره کنیم: آنالیز فعالیت‌ها، تمرین مهارت‌ها، دریافت آموزش حرفه‌ای و… امّا بچه‌ها مهم‌ترین اقدام، افزایش مهارت آزمون دادن برای بالابردن راندمان و بازدهی هست.
حقیقت اینه که اگه فقط درس بخونیم و بیایم جلو هیچ موقع نتیجه مطلوبی که میخوایم رو نمی‌گیریم؛ چون هر لحظه‌‌ی این مسیر نیازمند بررسی دقیق خروجی کارها و چیدن راهکار برای رفع اشتباهات، تمرین و تلاش هست.
مثل داستان تبر زنی که شبانه روز فقط تبر میزد. روزهای اول درختای زیادی رو قطع میکرد؛ امّا هر روز تعداد درختا کمتر و کمتر میشد. رئیسش صداش میزنه و میگه چرا تعداد درختا داره کم میشه؟ مشکل کجاست؟ اون بنده خدا هم میگه من هر روز مثل روز اول دارم کار می‌کنم و تبر میزنم ولی نمیدونم چرا تعداد درختام داره هر روز کمتر میشه… رئیسش ازش میپرسه تو اصلاً وقت گذاشتی تبرتو تیز کنی؟ اون میگه نه ؛ من فقط دارم تبر میزنم…
قضیه همینجاست… ما گاهی فقط درس می‌خونیم، تست میزنیم، آزمون میدیم و میایم جلو؛ امّا نتایج آزمون‌هامون خیلی بالا نیست و سریع به خودمون برچسب عدم توانایی میزنیم و میگیم من اینقدر درس خوندم نتیجه نگرفتم؛ پس 100% تیزهوشان هم نمیتونم قبول بشم! امّا اصلاً به این فکر نمی‌کنیم که برگردیم و مسیری که اومدیم رو آنالیز کنیم. شاید موقع درس خوندن تمرکزمون بالا نیست، شاید فقط می‌خونیم ولی تمرین انجام نمیدیم، شاید بی‌دقت هستیم و بی‌دقتی‌هامونو تکرار میکنیم، شاید مدیریت آزمون بلد نیستیم و سرعت عملمون پایینه.
رفیق یادت باشههههه: هر مشکلی قطعاً یه راه حل داره.
امروز بیا بیشتر در مورد بی‌دقتی باهم صحبت کنیم. فرض کن یه ظرف داشته باشیم و داخل اون یادگیری‌ها و آموخته‌هامونو بریزیم، بی‌دقتی مثل یه سوراخ کوچیکی در اون ظرف هست که باعث میشه زحماتمون از بین بره…
بی‌دقتی از اون دسته اتفاقاته که آدم سرش خیلی ناراحت و عصبی میشه… بعضی اوقات ما یه مسئله رو بلد نیستیم و جواب نمیدیم خیلی دل آدم نمیسوزه؛ امّا اون وقتی که بی‌دقتی باعث اشتباه زدن یه سوال میشه خیلی زور داره !!!!
تعریف “دقت در آزمون” چیه؟
تعریف دقت یعنی توجه غیر ارادی که یک توانایی اکتسابی هست نه ذاتی!!! و میتونیم به دستش بیاریم.
پس هیچ موقع به خودمون برچسب نمی‌زنیم که من کلااااً آدم بی‌دقتی هستم و کاریش نمیتونم کنم؛ همچین چیزی نداریم. افزایش دقت هم مثل هر تواناییه دیگه‌ای یک مهارته که میتونیم با تمرین و رعایت یک سری اصول اون رو تقویت کنیم.
دقت در دو جا برای ما در آزمون تیزهوشان معنی پیدا میکنه: 1- زمان دریافت آموزش و مطالعه (یادگیری اطلاعات) 2- زمان انتقال اطلاعات فراگرفته شده در آزمون یا حل تست (یادآوری اطلاعات)
راهکارهایی برای رفع بی‌دقتی در آزمون تیزهوشان
برای درمان بی دقتی، “سبک زندگیت” رو تغییر بده :
1. خواب با کیفیت: خواب به شدت میتونه هم روی تمرکز، هم وسواس مطالعاتی و هم دقت ما تاثیر بگذاره خواب شبانه با کیفیت و طبق زمان درست هست. تا الان برای خیلی هامون پیش اومده شب قبل از امتحان خوب نخوابیده باشیم و سر جلسه به یادآوردن اطلاعات سخت و وقتگیر شده یا اگه یه سوال رو نتونستیم جواب بدیم زود عصبی شدیم و شاکله ذهنمون بهم ریخته.
متاسفانه یک سری از بچه‌ها فکر میکنند خواب اتلاف وقته یا یک سری فکر میکنند اگه شب بیدار باشن و درس بخونن بهتر یاد میگیرن. امّا هرگز فراموش نکنیم عدم خواب کافی به شدت سیستم بدنمون رو تحریک‌پذیر میکنه و موقع خواب اطلاعات پردازش و در ذهن ته‌نشین میشه. خواب با کیفیت، ساعت ثابتی هم داره مثلاً همیشه 11 شب بخوابیم و 7 صبح بیدار باشیم. سیستم بیولوژی بدن نظم رو دوست داره.
دیرتر از ساعت 11 شب خوابیدن کلاً از نظر ما رد شده است. چرا؟ چون بدخوابی یه چرخه است: وقتی خوب نمی‌خوابیم سرکلاس بی‌دقت و بی‌تمرکز هستیم، درس رو خوب متوجه نخواهیم شد، تست‌ها و تمرین‌های اون مبحث برامون مشکل میشه، امتحان و آزمون اون مبحث رو خراب میکنیم و در آخر هم به خودمون برچسب میزنیم که نمی‌تونیم از پس درسا خوب بربیایم!!!
2. تغذیه سالم: سوخت نورون‌های مغز اکسیژن و گلوکز هست؛ بنابراین باید کاری کنیم این دو مواد به مغز ما موقع یادگیری و به یادآوردن اطلاعات برسه. مواد غذایی با قند طبیعی بعد از مصرف به آرومی قند رو بالا میبرن امّا مواد قندی مصنوعی مثل نوشیدنی‌های آماده سوپر مارکت باعث میشه قند خیلی سریع افزایش و به سرعت کاهش پیدا کنه. از طرف دیگه مصرف غذاهای فست فودی و چرب هم باید محدود بشه چون برای هضم اونها بدن انرژی زیادی مصرف میکنه و خون بدن که مسئول اکسیژن رسانی به مغزه دور معده جمع میشه، همین موضوع باعث میشه اکسیژن کافی به مغز نرسه و دقت ما رو کاهش بده.
برای افزایش دقت در آزمون تیزهوشان مصرف ویتامین A ،C، B به شدت برای انرژی بدن توصیه میشه.
3. تهیه لیست و دفترچه ای از بی دقتی ها:
برای پایین آوردن بی‌دقتی در آزمون تیزهوشان بیاین در این دفترچه نام و شماره مرحله‌ی آزمون، نام آزمونک و صورت سوال مربوطه با گزینه‌ها دقیق یادداشت کنیم، علت بی دقتی ها رو و 10 تا باکس کوچک جهت مرور بی دقتی ها شب قبل از آزمون جدید جهت زدن تیک قرار داده شود.
مثلا علت بی دقتی: در صورت سوال “نیست” را “است” خواندم.
راهکار: حتماً دور کلمات مهم صورت سوال، داده‌ها و افعال انتهای جمله خط بکشم، صورت سوال رو کامل بخونم.
علت بی دقتی: عددی که بدست آوردم 3 بود امّا گزینه 3 را به اشتباه علامت زدم.
راهکار: دور پاسخ صحیح خط بکشم و باخودم گزینه صحیح رو تکرار کنم و در منزل تست زماندار با پاسخبرگ بزنم، از خط بر استفاده کنم. (خط بر منظور مداد، انگشت دست هست که باعث کنترل چشم میشه تا کلمات رو جا نندازیم.)
علت بی دقتی: جواب گزینه‌ها را جا به جا وارد کردم.
راهکار: هر 10 سوال یکبار پاسخ هامو کنترل کنم.
پس ازین به بعد حتماً برای بی دقتی هاتون راهکار می‌چینیم؛ چون ذهن فراموش کاره و اینکه چه اشتباهی رو در آزمون‌های قبل داشته به سرعت فراموش میکنه. یادمون نرفته که تحلیل هر مرحله آزمون رو باید در همون روز آزمون انجام بدیم یعنی زمانی که ذهن میدونه علت اشتباهاتش چی بوده تا سریعاً همان روز اصلاحش کنیم.
مورد بعدی اینکه بعضی از دانش آموزان عادت دارند صورت سوال رو چندبار وسواس گونه بخونن که جالبه همین موضوع نه تنها باعث نمیشه تمام اطلاعات صورت سوال رو دقیق دریافت کنند بلکه به شدت میزان دقت و درکشون از سوال رو هم کاهش میده.
اول از همه بیاید قبول کنیم تنها کسی که برای حل مشکلات میتونه به ما کمک کنه فقط خود ماییم. برای رفع بی دقتی هامونم راهکارها رو باید در منزل تمرین کنیم و ناظر بر کار خودمون باشیم. مثلا برای همین مورد که صورت سوال رو عادت داریم چندبار بخونیم تا متوجه بشیم باید برای خودمون جریمه تعیین کنیم و اگر صورت سوالی رو دوبار خوندیم سریع یه تلنگر به پشت دستمون بزنیم یا انقدر روی خودمون مدیریت داشته باشیم و تمرین کنیم در منزل که صورت سوال رو یکبار بخونیم اگر متوجه شدیم چه بهتر اگر نه بریم سراغ سوال بعدی..
(یادت نره همیشه حواسمون باشه به خاطر 10 یا 20 درصد 90 درصد باقی مانده رو آدم فدا نمیکنه پس بدون وسواس برو جلو و آزمونو فدای سوالات سخت و وقتگیر نکن)
مورد دیگر برای کاهش بی دقتی، افزایش دقت در محاسبات و توجه به داده های مسئله است.
گاهی صورت مسئله مثلا از ما شتاب داده اما ما فکرمون سرعته، گاهی واحد های اندازه گیری رو اشتباه می بینیم و بهشون بی توجه هستیم مثلا صورت سوال از ما گرم خواسته، اما کیلو گرم حساب میکینم. بهترین کار برای کاهش این اتفاقات خط کشیدن دور داده ها و اطلاعات مهم مسئله است.
بعضی از دانش آموزان در محاسبات سرجلسه آزمون بی دقتی می کنند که این موضوع به چند علت ممکنه رخ بده:
یکی از علت های اون استفاده از ماشین حساب در منزل برای انجام تمارین هست که به شدت ذهن رو تنبل میکنه و سر جلسه آزمون اصلی ما اجازه بردن ماشین حساب رو نداریم و حالا باید انرژی زیادی از مغز بکشیم
یکی دیگه از علت ها میتونه این باشه که زمانی در منزل داریم تست میزنیم و تکالیف رو انجام میدیم چون خیلی برامون موضوع جدی نیست و دلمون به پاسخنامه گرمه، محاسبات رو تا انتهای سوال انجام نمیدیم.
یادت نره ما به اندازه میزان تمرینی که میکنیم قدرتمند میشیم. پس اگر در منزل تکنیک ها را تمرین نکنی توقع نداشته باش در آزمون های آزمایشی نتایج دقیقا مطابق مطالعه ات باشه، آموزش و تمرین مهارت و تکنیک باهم نتیجه رو عالی میکنهJ
پس اینطور نباشه که در منزل سوال رو چشمی حل کنید و بعد برید پاسخنامه رو با چشم بخونید و حین انجام تمرین اصلا دست به قلم نشید اینجوری ذهن شما عادت کرده همه چیز رو نصفه آنالیز کنه و همین موضوع باعث افزایش بی دقتی شما میشه.
البته یک سری از محاسبات ساده بعد از اینکه حرفه ای شدیم رو میتونیم در ذهنمون انجام بدیم.
یه مشکل دیگه که میتونه بی دقتی ما رو افزایش بده، فضای کم سوالات برای پاسخ دادن در جلسه آزمون است. این مشکل هم با تمرین کردن و عادت دادن خودمون در منزل قطعا قابل حله.
برای حل این مشکل به جای اینکه در منزل در یک دفتر بدون محدودیت فضا شروع کنی به حل کردن، خودتو برای تست های زماندار عادت بده به یک سری فضاهای کوچک و حالا مرتب و تمیز شروع به حل سوال کن. میتونید یک ورق A4 را به هشت قطعه تقسیم کنید و برای چرک نویسیتون استفاده کنید(راستی یادتون باشه به هیچ عنوان در جلسه اصلی آزمون تیزهوشان اجازه بردن چرک نویس رو بهتون نمیدن L)
یک اتفاق دیگری که ممکنه در جلسات آزمون برامون پیش بیاد اشتباهات چشمی حین حل و انجام محاسباته مثلا 2 ضربدر 3 رو مینویسیم 5، وقتی به جواب نمیرسی دوباره شروع میکنی حل کردن اما باز به جواب نمیرسیم چون زمانی که یک روش حل رو میریم رد عصبی اون در مغز شکل گرفته و زمانی که دوباره اصرار به حل دوباره اون سوال میکنیم به احتمال زیاد مجدد همون اشتباه رو تکرار میکنیم. بهترین کار بعد از اینکه در حل یک سوال به جواب در گزینه ها نرسیدیم رها کردن اون سوال و سراغ سوال بعدی رفتن هست.
در موارد دیگر که بی دقتی اتفاق می افته سر سوالات ساده است. معمولا دانش آموزان وقتی به سوال ساده میرسند چون خیالشون راحته که حتما این سوالو میتونن جواب بدن، توجهوشن پایین میاد. حتی گاهی در حل یک سوال چالشی که راه حلش به ذهنت میرسه و خوشحال میشی و شروع به حل میکنی اولش سوال رو عالی پیش میبیری اما هرچی به انتهای راه حل میرسی تمرکزت کمتر میشه و نهایتا یه بی دقتی ریز آخر محاسبات خواهی داشت. برای این حل این دو مشکل بهترین کار اینه در آخر حل سوال یک مقدار سرعتتو کاهش بدی و سعی کنی تمرکزو ببری بالا.
مورد دیگر این هست که یک سری از بچه ها در آخر آزمون پاسخ هاشونو وارد پاسخبرگ میکنند. این کار به شدت وحشتناکه و بطور قطع همیشه دوسه تا گزینه رو به خاطر عجله در وارد کردن جابه جا علامت میزنیم.
گاهی بی دقتی های ما ناشی از درگیری ذهنی، نگرانی و استرس است. در این مواقع باید حتما قبل از آزمون روی یک کاغذ نگرانی هامونو و علت استرسمونو بنویسیم. اگر دو سه تا سوال رو نتونستیم انجام بدیم و داشتیم خودمونو میباختیم چشمامونو ببندیم و 7 ثانیه یک کوه سفید برفی رو تجسم کنیم(این کار باعث میشه حافظه میانی ما پاک بشه و اطلاعات اضافی از نگرانی کمرنگ بشه) و فراموش نکنیم طبق قاعده ی حداقل سوال ما مجازیم چند سوال رو از هر بخش انجام ندیم.
در آخر بی دقتی هایی به علت سرعت عمل بالا رخ میده. که تنها راهکار حل این مشکل زدن تست های زماندار در منزل و ثبت رکورد های زمانی است.
