حاشیه نویسی و یادداشت برداری هر دو اصل مهم در جزوات تیزهوشانی هستند، که به شما امکان می‌دهند از تدریسی که استاد در کلاس انجام می‌دهند، بیشترین استفاده را ببرید. اما مانند هر مهارت دیگری، باید بدانید که چگونه و چه زمانی از آن استفاده کنید. در این مقاله، ما قصد داریم تفاوت این دو را با هم بررسی نماییم. موسسه تیزهوشان خط علم دقیقاً به شما توضیح می‌دهد که هر دوی این مفاهیم چه کاربردهایی دارند و شباهت‌ها، تفاوت‌های بین آن‌ها و اینکه چه زمانی باید از هر کدام استفاده کنیم.
حاشیه نویسی و یادداشت برداری در جزوات تیزهوشانی
حاشیه نویسی و یادداشت برداری شباهت‌هایی دارند، بنابراین بیایید از آنجا شروع کنیم و بعد از آن به تفاوت آن‌ها خواهیم پرداخت.
شباهت‌های بین حاشیه نویسی و یادداشت برداری در جزوات تیزهوشانی
هر دو روش‌هایی برای نشان دادن ایده‌های مهم از متنی هستند که می‌خوانید. هر دو استراتژی می‌توانند به شما در درک بهتر مطالبی که می‌خوانید کمک کنند. حاشیه نویسی و یادداشت برداری چه در زمان تدریس و چه در زمان مطالعه باعث می‌شوند درک بهتری از مطالب درسی داشته باشیم. هر دو استراتژی به شما کمک می‌کنند اطلاعاتی را راحت تر در مرحله اول حفظ نمایید. یادتان باشد آنچه برای آن حاشیه‌نویسی می‌کنید و آنچه یادداشت می‌نمایید، باید هر دو بر اساس هدفتان از خواندن متن مورد نظر باشد. بیایید با یک مثال بهتر توضیح بدم. فرض کنید مبحثی به نام انرژی را در حال مطالعه هستیم. حاشیه نویسی و یادداشت برداری ما باید متناسب با همین عنوان باشد. بهتر است نکات مهمی که یاد می‌گیریم را حاشیه نویسی و یادداشت برداری نماییم. در این صورت می‌توانی جزوات تیزهوشانی بهتری را بنویسیم.
تفاوت بین حاشیه نویسی و یادداشت برداری
حاشیه نویسی زمانی باید اتفاق بیوفتد که متنی خوانده‌اید و قسمت‌های جا افتاده از آن که برای یادگیری لازم است را باید ثبت نمایید. همانطور که همه می‌دانیم، نکاتی وجود دارد که در کتاب درسی نیست و برای درک بهتر مطلب آموزشی و نوشتن جزوات تیزهوشانی بهتر باید آن موارد را از معلم یاد بگیریم و برای فراموش نکردن در حاشیه کتاب ثبت نماییم. ما به این کار حاشیه نویسی می‌گوییم. یادتان باشد بهتر است در حاشیه نویسی نکات نوشته شده را نزدیک به متن مورد نظر بنویسید. پس در این روش یادداشت‌های شما کنار متن مورد نظر باقی می‌ماند، بنابراین هر زمان که قصد مطالعه آن مبحث را داشتید، دیگر نگران این مورد نیستید که نوشته‌های خود را گم کرده باشید.
یادداشت برداری زمانی اتفاق می‌افتد که اطلاعاتی را از متنی که می‌خوانید یا درسی که بهتان آموزش داده می‌شود استخراج و آن را در جای دیگری یادداشت نمایید. این کار دقیقا همان جزوه نویسی است. نوشتن یک جزوه صحیح از تدریس معلم کار بسیار مهمی است که دانش‌آموزان باید یادبگیرند. جزوات تیزهوشانی باید به گونه‌ای نوشته شوند تا دانش‌آموزان برای مرور مجدد مباحث درسی به مشکل بر نخورند. صحبت‌های معلمان از نوشته‌هایشان در برخی از موارد مهمتر است. به همین دلیل خوب به صحبت‌های اساتید گوش دهید و سعی نمایید نکات مهم از صحبت‌ها را در جزوه خود ثبت نمایید. یادتان باشد بهتر است جزوات تیزهوشانی را با لحن خودتان بنویسید و از دیگران جزوه نگیرید، چون نوشتن جزوه درسی، خود یکی از مهمترین مراحل آموزش است.
حاشیه نویسی یا یادداشت برداری
متاسفانه خیلی از مشاورین و اساتید بر این باوراند که هر دوی این موارد یکی هستند ولی خوب همانطور که ما مطرح کردیم تعاریف متفاوتی دارند. بیایید چند تا از این تفاوت‌ها را با هم بررسی نماییم. در اولین قدم باید هدفتان مشخص باشد.
1)چه زمانی متن را حاشیه نویسی نماییم :
اگر همیشه عادت دارید تا با کتاب‌های مدرسه مطالعه خود را انجام دهید، بهتر است حاشیه نویسی کنید تا مطالب نوشته شده همیشه در یکجا باشند. یا می‌توان گفت حاشیه نویسی نیز انتخاب خوبی برای دروس راحت یا عمومی مانند ادبیات فارسی، مطالعات و … به جای نوشتن جزوات تیزهوشانی است. به صورت کلی برای متن‌های کم و دروسی که از نکات زیادی تشکیل نشده‌اند حاشیه نویسی بهترین خواهد بود. خیلی‌ها برای حاشیه نویسی از کاغذهای یادداشت کوچک چسبدار استفاده می‌کنند تا اگر نوشته زیادی داشتند به مشکل کمبود فضا برخورد نکنند. یادتان باشد زمانیکه حاشیه نویسی می‌کنید تنها نکاتی را در حاشیه ثبت نمایید که در متن اصلی درس نیست. خیلی از دانش‌آموزان در حین تدریس معلم از حاشیه نویسی استفاده می‌کنند تا بیش از حد وقتشان تلف نشود.
یکی از مواقعی که باید حتما از حاشیه نویسی استفاده کنیم، زمانی است که کتاب ما دارای شکل خاصی است که نمی‌توانیم آن را در جزوه خود طراحی کنیم. در این موارد جهت ثبت توضیح تصویر مورد نظر توسط استاد باید به جای نوشتن جزوات تیزهوشانی از حاشیه نویسی استفاده نماییم. فراموش نکنید یک دانش‌آموز موفق از هر دوی این موارد در جای صحیح استفاده می‌کند.
2)چه زمانی یادداشت برداری یا جزوه نویسی می‌کنیم:
سناریوهای زیادی وجود دارد که انتخاب یادداشت برداری در بیشتر مواقع به جای حاشیه نویسی منطقی‌تر است. همانطور که قبلاً ذکر شد، زمانی که دسترسی شما به متن اصلی محدود است، مانند زمانی که یک کتاب از کتابخانه گرفته‌اید یا متنی را از معلم امانت می‌گیرید، یادداشت برداری یا نوشتن جزوات تیزهوشانی انتخاب بهتری برای شما است.
سناریوی دیگری که در آن یادداشت برداری ممکن است انتخاب بهتری باشد، زمانی است که شما فقط به یک نسخه دیجیتالی از متنی که می‌خوانید دسترسی دارید. برنامه‌هایی برای ادیت فایل‌های PDF وجود دارد اما به صورت کلی استفاده از حاشیه نویسی در این موارد حالت مطلوبی نیست. اگر فکر می‌کنید متنی که در حال خواندن هستید خیلی گنگ و نا مفهوم است و باید توضیح زیادی برای آن بنویسید، بهتر است از یادداشت برداری(نوشتن جزوات تیزهوشانی) استفاده نمایید.
بهترین گزینه کدام است؟
به صورت کلی ما هیچگاه بهترین نداریم. یادتان باشد یک انسان موفق بهترین را برای خود ایجاد می‌کند. پیشنهاد ما استفاده از حاشیه نویسی در کتاب درسی و کتاب‌های کمک درسی برای دروس عمومی و یادداشت برداری(نوشتن جزوات تیزهوشانی) به همراه حاشیه نویسی برای دروس تخصصی است. مثلا برای درسی مانند علوم هم باید برای مباحثی مانند فیزیک و شیمی جروه بنویسید و برای مباحثی مانند زیست بهتر است از حاشیه نویسی استفاده نماییم.
نظرات نهایی درباره حاشیه نویسی در مقابل یادداشت برداری
ما شما را تشویق می‌کنم از اطلاعاتی که در این مقاله آموخته‌اید برای حاشیه نویسی و یادداشت برداری استفاده کنید. یادتان باشد بهتر است از هر کدام در جای خودش استفاده کرد تا بهترین عملکرد را تجربه نماییم. در نظر بگیرید که چگونه از اطلاعاتی که از متن استخراج می‌کنید بهترین جزوات تیزهوشانی را تهیه نمایید. اگر انتخاب اشتباهی کردید، از آن درس بگیرید و دفعه بعد متفاوت عمل کنید.
